چمدان: گاهشماری طبری (تبری) نوعی گاهشمار ساسانی است که در آن سال برابر ۳۶۵ روز و شامل دوازده ماه ۳۰ روزه بوده است. مبداء سال طبری از دوم مرداد ۱۳۳ سال پیش از هجرت، مصادف با پادشاهی «قباد ساسانی» و حاکم شدن فرزندش «کیوس» بر تبرستان است. از آنجا که دوازده ماه 30 روزه برابر 360 روز خواهد شد، پنج روز اضافه محاسبه نمیشود. پنج روز اضافه هر سال پیتِک نامیده شده و به آخر سال اضافه میشود. اهالی سعی میکنند که این پنج روز را در دامان طبیعت به استراحت بگذرانند. به 6 روز اضافه سالهای کبیسه ششک گفته میشود.
سال طبری با «فردینه ما» (مرداد ماه) آغاز و با «نوروز ما» (تیر ماه) پایان میپذیرد.
برخی مناطق مازندران آغاز سال طبری (تبری) در دوم مرداد ماه را جشن میگیرند و سعی میکنند این سنت دیرینه را حفظ کنند. دوم مرداد ماه امسال آغاز سال ۱۵۳۱ مازندرانی بود که به همین مناسبت جشن خیابانی در ساری برگزار شد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. اجرای موسیقی محلی با پوشش بومی زنان و مردان مازندرانی و برگزاری آیینهای بومی از برنامههای سال نو مازندرانی بود.
کاروان جشن سال نو تبری در ساری از میدان ابن شهرآشوب (دروازه بابل) تا بوستان ولایت ساری بخشی از آیینها و موسیقی شاد محلی را برای مردم اجرا کردند.
قرار است در سالهای آینده این جشن در ابعاد و گستره گستردهتری برگزار شود و سراسر استان مازندران را در برگیرد.
علی رمضانی پژوهشگر مازندرانی درباره سال مازندرانی میگوید: از دوران هخامنشیان، آریاییها در ایران جشنهای زمستانه و تابستانه برگزار میکردند. جشن تابستانه با عنوان «یار» برگزار میشد. جشن زمستان نیز با عنوان «ثرد» برگزار میشد. جشن سال نو با عنوان «نو سال» نیز جشن خراج یا خرمن بود. حکام محلی در زمان برداشت محصول، این جشن را برگزار و باج و خراج خود را دریافت میکردند.
وی درباره سابقه جشن سال نو مازندرانی نیز گفت: ابوریحان بیرونی در کتاب تحقیق ماللهند از تنها جشنی که نام میبرد جشن سال نو مازندرانیها است. جشن سال نو مازندرانی، جشن مالکان اراضی بود که در فصل برداشت محصول برگزار میشد و کشاورزان با برداشت محصول در این جشن شرکت میکردند.
فریده یوسفی نویسنده کتاب آئینهای باستانی مردم مازندران نیز درباره آئینهای سال نو مازندرانی گفت: خانه تکانی و پختن غذاها و شیرینیهای محلی از آداب سال نو مازندرانی است. زنان مازندرانی سفره سال نو پهن میکردند و سنت تحویل سال نو با عناوین مختلفی مانند «مارمه»، «خش لینگ» یا «خش په» برگزار میشد.
وی اضافه کرد: مازندرانیها در جشن سال نو، به دیدار بزرگترها و یا خانوادههای عزادار میرفتند و رخت عزا را با لباس رنگ روشن عوض میکردند. مرداد، فصل قد کشیدن ساقههای برنج بود و در این دیدارها از کمک برای برداشت محصول یا «کایر» صحبت میکردند و برنامهریزی برای سفر زیارتی بعد از برداشت محصول از دیگر موضوعات این دید و بازدیدها بود.
کد خبر 236713
نظر شما