چمدان :   در دروازه شیراز اصفهان (میدان آزادی) مجسمه کاوه آهنگر جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده بود همان مجسمه‌ای که ساختش از سال ۷۹ آغاز شد و مراحل قالبگیری، کوره و ریخته‌گری و مونتاژ آن دو سال ادامه داشت و در نهایت اوایل سال ۱۳۸۱ مجسمه کاوه آهنگر در میدان آزادی اصفهان به جای مجسمه‌ شاه عباس صفوی نصب شد.

اما با تصویب بودجه ساخت قطار شهری توسط مجلس شورای اسلامی، عملیات اجرایی خط یک مترو اصفهان آغاز شد و چون در این میدان یکی از ایستگاه‌های مترو مستقر می‌شد تندیس کاوه آهنگر به دلیل عملیات عمرانی از میدان آزادی برداشته شد و بیش از ۱۰ سال چشم شهروندان از دیدن این تندیس محروم ماند. حتی پس از پایان ساخت ایستگاه مترو هنوز به جای اصلی خود بازنگشته است.

آبان 96 بود که انجمن دوستداران اصفهان در نامه‌ای به فریدون الهیاری مدیر کل اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان خواستار پیگری بازگشت تندیس کاوه آهنگر به میدان آزادی شد.

[caption id="attachment_33413" align="aligncenter" width="1100"] تخریب مجسمه کاوه آهنگر در شهر عفرین از شهرهای استان حلب سوریه توسط نیروهای ترکیه[/caption]

این نامه که به امضای شماری از سازمان‌های مردم نهاد این شهر  رسیده بود، ضمن ابراز نگرانی از تلاش‌های کردهای سوریه و اقلیم کردستان عراق برای کرد شناختن کاوه و نصب تندیس‌های کاوه در شهرهای «عفرین» و «سری کانی» سوریه به پیوندهای تاریخی اصفهان و کاوه آهنگر اشاره کرده و خواستار بازشناسی اهمیت کاوه آهنگر به عنوان سرمایه نمادین اصفهان و بازگشت تندیس کاوه آهنگر به میدان آزادی شهر اصفهان شده بود.

[caption id="attachment_33412" align="aligncenter" width="1100"] توییت دکتر نوروزی شهردار اصفهان در خصوص نصب مجدد تندیس کاوه آهنگر در میدان آزادی اصفهان[/caption]

 

سرانجام 17 اردیبهشت 97 خبر می‌رسد که تندیس کاوه آهنگر شامگاه گذشته (یکشنبه) پس از 15 سال دوباره در این میدان نصب شد.

مهدی مزروعی عضو شورای اسلامی شهر اصفهان در خصوص بازگشت مجسمه کاوه به آزادی به ایمنا گفت: «این مجسمه بعد از حدود ۱۰ سال دوباره به آزادی بازگشت که این اتفاق منجر به شادی بسیاری از شهروندان و اصفهان دوستان شد. کاوه مظهر عدالت طلبی و حق طلبی است و نصب مجدد مجسمه کاوه مطالبه عمومی شهروندان اصفهان بود که خوشبختانه محقق شد. شهردار اصفهان هم شخصاً دستور نصب مجدد مجسمه کاوه را صادر کرد. از این رو از شهردار و کارکنان سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان که طی سه روز به صورت شبانه‌روزی برای عملیات نصب تندیس کاوه فعالیت داشتند، قدردانی می‌کنم.

میدان آزادی  اصفهان داستان عجیب دیگری هم دارد تا پیش از انقلاب مجسمه برنزی شاه عباس آنجا نصب بود که بعد از انقلاب به دستور شهردار وقت از ترس از بین رفتن مجسمه، این تندیس در جایی مدفون شد که به علت فوت شهردار کسی از آن مطلع نیست، هر دو مجسمه کار ایرج محمدی است.

 

[caption id="attachment_33367" align="aligncenter" width="800"] نصب مجسمه کاوه آهنگر پس از 15 سال در میدان دروازه شیراز اصفهان خبر خوشی برای دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران است[/caption]

 

به گزارش چمدان، محمدی عضو هیئت مؤسس انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران در سال ۱۳۲۴ در تهران به دنیا آمد. او در سال ۱۳۵۲ برای تحصیل در رشته مجسمه‌سازی به ایتالیا رفته و زیر نظر پروفسور فتسینی که از مجسمه‌سازان هم‌دوره شاگال و پیکاسو بود لیسانس مجسمه‌سازی خود را گرفت.

بیشتر شهرت این مجسمه‌ساز ایرانی به‌واسطه طراحی و اجرای دقیق مجسمه‌های بزرگ شهری همچون مجسمه شاه‌عباس، مجسمه کاوه آهنگر، مجسمه رفتگر و مجسمه امیرکبیر و مجسمه نی‌لبک زن است. البته سرنوشت نامعلوم آثاری ازجمله مجسمه شاه‌عباس مجسمه کاوه آهنگر و مجسمه سهراب سپهری که هرکدام به دلیلی برداشته و ناپدید شدند نیز از دیگر دلایل شهرت این هنرمند است.

 

[caption id="attachment_33375" align="aligncenter" width="530"] این اثر هنری که ساخته دست هنرمند مطرح این عرصه ایرج محمدی است بزرگترین مجسمه برنزی پیش از انقلاب بود و تصویر شاه عباس روی اسب را تجسم ساخته بود و در میدان دروازه شیراز اصفهان نصب بود که پس از انقلاب برچیده و مدفون شد[/caption]

 

داستان ساخت مجسمه کاوه آهنگر هم این گونه است که در سال ۷۹ محمدعلی جوادی، شهردار وقت اصفهان به همراه مشاور هنری خود مرتضی نعمت‌اللهی که یکی از مجسمه‌سازان بزرگ اصفهان به شمار می‌رود با ایرج محمدی دیدار می‌کند.

ایرج محمدی با در نظر گرفتن چوگان بازی در میدان نقش جهان و با توجه به اینکه در شاهنامه نیز آمده است که کاوه آهنگر از سپاهان برخاسته و برای مقابله با ضحاک به سمت او حرکت کرده بود و در نهایت با بهره گیری از این دو موضوع، کاوه آهنگر را انتخاب کرد و به ساخت مجسمه وی مشغول شد.

مجسمه کاوه آهنگر با ارتفاعی حدود ۶ و نیم متر در دو تکه و از برنز ساخته شد و حدود ۵ تن وزن داشت. این مجسمه به صورتی طراحی شد که کاوه پیش‌بند چرمی خود را که در هنگام آهنگری استفاده می‌کرد به درفشی تبدیل کرده و درحال حرکت بود.

همچنین با توجه به اینکه کاوه آهنگر چهره‌ای مصمم با خشمی فروخورده داشت به این صورت طراحی شد که دست خود را به عقب برده و بر «سندان» که پیش روی او است گذاشته بود و گویا نشانگر تصمیم وی برای از بین بردن ظلم است. این مجسمه با هزینه ای حدود 65 میلیون تومان ساخته می شود اما دو سال پس از نصب آن، مترو سایه مجسمه کاوه از میدان آزادی را کم می کند.

[caption id="attachment_33415" align="aligncenter" width="1100"] ورود نیروهای ارتش ترکیه به شهر عفرین و پایین کشیدن مجسمه کاوه آهنگر که در اواخر اسفند 96 رخ داد[/caption]

[related-post id="11493"]